Efektywna farmakoterapia - zmniejszenie ryzyka zgonu i zawału serca
U pacjentów z FH wysokie poziomy cholesterolu obserwuje się już w dzieciństwie. Stężenie cholesterolu całkowitego w surowicy oznaczone po osiągnięciu dojrzałości koreluje z częstością występowania choroby wieńcowej w późniejszym okresie życia.
Częstość oraz wiek występowania choroby wieńcowej nie jest jednakowa we wszystkich rodzinach obciążonych FH i zależy między innymi od typu mutacji.
Choroba wieńcowa jest główną przyczyną zgonu w populacji chorych na hipercholesterolemię rodzinną.
Ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej przed 50 rokiem życia u mężczyzn wynosi 50% i przed 60 rokiem życia u kobiet wynosi co najmniej 30%. Szacuje się, że w krajach europejskich FH jest przyczyną około 9% przypadków przedwczesnej choroby wieńcowej.
Wydaje się, że dzięki odpowiedniemu leczeniu prowadzącemu do znacznego obniżenia LDL-C można wydłużyć przeżycie wśród tych pacjentów o 10-30 lat.
Zalecenia prewencji i leczenia chorób sercowo naczyniowych dotyczące populacji ogólnej nie dają się bezpośrednio przełożyć na populację chorych na FH. Przede wszystkim dlatego, że poziomy LDL-C obserwowane u tych chorych (często powyżej 300mg/dl) bardzo rzadko występują w populacji ogólnej. Choroba wieńcowa występuje w tej grupie o wiele wcześniej dlatego podejście diagnostyczne i terapeutyczne powinno być zmodyfikowane. Dodatkowo ekspozycja na wysoki LDL-C jest znacznie większa, gdyż pacjenci z FH maja podwyższony poziom LDL już w dzieciństwie.
Pacjenci z FH są wyjściowo populacją wysokiego ryzyka, dlatego metody oceny ryzyka sercowo-naczyniowego np. algorytm Framingham nie powinny być stosowane u tych chorych. U chorych z FH algorytmy takie nie doszacowują ryzyka.
Głównymi czynnikami ryzyka choroby wieńcowej u pacjentów z FH są:
- Wiek - mężczyźni ≥ 30 roku życia, kobiety ≥45 roku życia lub po menopauzie
- palenie papierosów
- wywiad rodzinny przedwczesnej choroby wieńcowej (u krewnego pierwszego stopnia mężczyzny <55 roku życia, kobiety <65 roku życia)
- LDL-C >330 mg/dl
- HDL-C < 40 mg/dl
- wysokie ciśnienie tętnicze (>140/90 mmHg)
- cukrzyca
- Lp(a) >60mg/dl
U pacjentów obciążonych FH należy aktywnie poszukiwać przejawów subklinicznej miażdżycy w celu stratyfikacji ryzyka oraz intensyfikacji leczenia u wybranych chorych w celu zapobiegania zdarzeniom klinicznym. Subklinicznymi przejawami choroby wieńcowej są: wykazanie niedokrwienia w trakcie testu wysiłkowego (elektrokardiograficznego lub scyntygraficznego) lub wykazanie obecności blaszek miażdżycowych w tomografii komputerowej. Subklinicznymi objawami miażdżycy w innych lokalizacjach są: wskaźnik kostka- ramię (ABI), grubość błony wewnętrznej tętnicy szyjnej wspólnej (IMT) i obecność tętniaka aorty brzusznej.
Wszyscy pacjenci z FH powinni być objęci zorganizowaną opieką i podlegać ocenie stanu klinicznego co najmniej raz w roku.
Jeżeli występują u nich objawy sugerujące chorobę wieńcową powinni oni być szybko kierowani pod opiekę kardiologiczną. U każdego dorosłego powinno się wykonać wyjściowe EKG.
Dzięki efektywnej farmakoterapii chorych z FH można zmniejszyć zarówno częstość zawałów serca o jedną trzecią jak i ilość nagłych zgonów sercowych o prawie 40%.