Diagnostyka hipercholesterolemii rodzinnej u dzieci
- szczególny przedmiot troski pediatrów i kardiologów dziecięcych
- leczenie należy wdrożyć możliwie najszybciej
- pełnoobjawowa choroba wieńcowa u homozygot może się ujawnić już w wieku kilku lat
- zazwyczaj dzieci homozygoty FH mają typowe zmiany o charakterze kępek żółtych i obciążający wywiad rodzinny
- hipercholesterolemia rodzinna u dzieci z postacią heterozygotyczną często ma przebieg bezobjawowy aż do wieku dorosłego.
Rozpoznanie - postępowanie:
- kliniczne rozpoznaniu hipercholesterolemii rodzinnej u probanta
- badanie genetyczne probanta
- lipidogram u krewnych (dzieci) probanta
- badanie genetyczne krewnych (dzieci) probanta.
Dzieci z rodzin wysokiego ryzyka choroby wieńcowej powinny zostać objęte okresowymi badaniami lekarskimi (pomiaru masy ciała oraz ciśnienia krwi).
U dzieci lipidogram należy kontrolować co 2-3 lata.
Leczenie hipercholesterolemii rodzinnej u dzieci
Wytyczne odnośnie pierwotnej profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych u dzieci:
- wczesne zapobieganie incydentom sercowo-naczyniowym
- modyfikacja stylu życia
- dieta zawierająca <7% kalorii z tłuszczów nasyconych
- dzienne spożycie poniżej 200 mg cholesterolu (bezpieczne od 7 miesiąca życia)
- zwiększona aktywność fizyczna
- redukcja podwyższonej masy ciała.
Dieta niskocholesterolowa może być zalecana dzieciom, które ukończyły drugi rok życia, według niektórych badań nawet od 7 miesiąca życia
CEL: obniżenie LDL cholesterolu poniżej 160 mg/dl (najlepiej poniżej 130 mg/dl)
Farmakoterapia hipercholesterolemii rodzinnej u dzieci - wskazania:
- wiek powyżej 10 roku życia
- LDL cholesterol > 190 mg/dl mimo diety
- LDL cholesterol >159 mg/dl u dzieci z rodzinnym obciążeniem przedwczesną chorobą wieńcową
- LDL cholesterol > 159 mg/dl w przypadku współistnienia dwóch lub więcej czynników ryzyka sercowo-naczyniowego.
Stosowanie statyn u dzieci:
- bezpieczne i skuteczne, dobrze tolerowane powyżej 10 roku życia
- atorwastatyna w dawce 10-20 mg
- simwastatyna w dawce 40 mg
- redukcja LDL cholesterolu do ok. 40%
- początek leczenia - małe dawki
- stopniowe zwiększanie dawek wg potrzeby co 4 tygodnie
- konieczny monitoring transaminaz i kinazy keratynowej
- po 20 roku życia wskazana jest intensyfikacja leczenia hipolipemizującego
- u niektórych dzieci np. u dziewczynek, w których rodzinach nie było przedwczesnych zgonów wśród kobiet włączenie leczenia farmakologicznego można opóźnić
- u homozygot konieczne może być zastosowanie LDL aferezy co dwa tygodnie
- u dzieci z bardzo ciężkim przebiegiem hipercholesterolemii opisano próby leczenia przeszczepem wątroby.